Wat is dyslexie nu precies?
Een van onze specialismen is het behandelen van dyslexieproblemen. Maar wat is dyslexie nu eigenlijk precies? Waar kan je het aan herkennen en wat voor klachten heeft een kind met dyslexie? Hoe ziet een behandeltraject eruit? Deze vragen beantwoorden we voor je in deze blog!
Wat is dyslexie?
Dyslexie is een hardnekkige stoornis/achterstand in het woordlezen. Het is dus een specifieke leerstoornis, met een neurologische basis, waarbij kinderen moeite hebben met het vlot en accuraat lezen (en spellen) van woorden.
Leerlingen met dyslexie hebben naast problemen met het lezen van woorden vaak ook moeite met tekstlezen en spelling. Ook automatiseren gaat ze vaak lastiger af, wat zich bijvoorbeeld uit in meer moeite hebben met het onthouden van tafels en spellingsregels. Een andere, veelvoorkomende klacht, is verminderde planvaardigheden.
Wat dyslexie niet alleen lastig te definiëren maakt, maar ook een uitdaging om te behandelen, is het feit dat dyslexie zich op verschillende manieren kan uiten. Zo heeft de een met dyslexieklachten alleen moeite met lezen, terwijl een ander bijvoorbeeld ook problemen heeft met spellen en weer een ander met het plannen van zijn/haar schoolwerk. Er zijn dus veel verschillende varianten van dyslexie te identificeren. Ook verschilt de hevigheid van de stoornis per kind; dyslexie komt in meerdere gradaties voor.
Hoe herken je dyslexie?
Dyslexie wordt vaak op de basisschool gesignaleerd. Al vanaf de kleuterklas worden er dyslexierisico’s in kaart gebracht. Zo krijgen kinderen ook meerdere (taal)toetsen, waarvan er één – de drieminutentoets (DMT), waarbij kinderen in drie minuten tijd zoveel mogelijk woorden moeten oplezen – een goede indicator is van dyslexieproblemen. Kinderen die driemaal uitvallen op deze toets komen in aanmerking voor verder dyslexieonderzoek. Dit zorgt er wel voor dat vooral kinderen met een ernstige vorm van dyslexie deze diagnose krijgen. Dat je niet in aanmerking komt voor het dyslexieonderzoek, wil dus niet per definitie zeggen dat je geen dyslexie hebt. De kans is hierbij groot dat je een minder hardnekkige vorm van dyslexie hebt, al kan het je dan natuurlijk nog steeds flink in de weg zitten in je dagelijkse bezigheden.
Dyslexie blijft niet beperkt tot woordniveau, moeite met spelling en lezen, maar ook sociaal-emotioneel heeft het veel impact. Zo zien we bijvoorbeeld dat kinderen met dyslexie ook vaker last hebben van faalangst. Dit wordt niet veroorzaakt door hun dyslexie, maar is een gevolg van de problemen die ze ondervinden door hun dyslexie.
Wanneer er bepaald is dat een kind in aanmerking komt voor vergoed dyslexieonderzoek, kun je het onderzoek laten doen en volgt er, indien er dyslexie wordt vastgesteld, een vergoed behandeltraject. Indien de diagnose dyslexie gesteld wordt, ontvang je een dyslexieverklaring. Deze is je hele leven geldig en geeft recht op bepaalde dispensaties en ondersteuning in het basis- en middelbaar onderwijs.
Als je niet in aanmerking komt voor het vergoede dyslexieonderzoek, betekent dat niet automatisch dat je geen dyslexie hebt. Je kunt dan alsnog particulier onderzoek laten doen. Dit kan bij onze praktijk. De kosten hiervoor zijn voor de ouders en er volgt ook geen vergoed behandeltraject. Behandeling kan natuurlijk wel, maar dat is dan ook weer voor eigen kosten.
Hoe ziet een behandeltraject voor dyslexie eruit?
Een behandeltraject kan worden uitgevoerd door de logopedist en bestaat zowel uit diagnostiek, psycho-educatie en behandeling gericht op het verbeteren van lees- en spellingsniveau. Een gemiddeld traject duurt 1,5 jaar. Het doel van een traject is om de leerling voldoende handvatten te bieden om daarna zelf (zonder begeleiding) verdere stappen te kunnen maken.
Dyslexieonderzoek wordt afgenomen door een orthopedagoog of een GZ-psycholoog. Nadat het initiële onderzoek heeft plaatsgevonden, start het traject met een periode psycho-educatie. Hierin wordt er gekeken naar de behoeften van het kind en de sociaal-emotionele problematiek. De duur van deze periode is afhankelijk van de ernst van de klachten van het kind. Daarna gaat het kind aan de slag met klankkennis, woordlezen, tekstlezen en spelling. Natuurlijk kan er tussendoor ook nog aandacht besteed worden aan psycho-educatie, afhankelijk van wat het kind nodig heeft.
Er vinden gebruikelijk twee tussenevaluaties plaats voordat de afrondende fase in wordt gegaan. Daarin wordt gekeken wat er zal gaan gebeuren als het kind niet langer intensief begeleid wordt: welke hulpmiddelen heeft het kind straks tot zijn/haar beschikking, wat kan school hierin betekenen en hoe ziet dit eruit als het kind eenmaal naar de middelbare school gaat? Van welke regelingen mag hij/zij bijvoorbeeld gebruikmaken? Er wordt altijd een follow-up gepland, gemiddeld 6 maanden na de laatste tussenmeting.
Wil je meer informatie over hoe dyslexie op school eruit kan zien en wat school daarin voor kinderen kan betekenen? Lees dan vooral ons artikel ‘Dyslexie in de klas; deze tips kan je gebruiken’.
Vermoeden van dyslexie?
Heb je het vermoeden dat jouw kind kampt met dyslexie of zou je graag jouw kind willen laten onderzoeken op dyslexie? Neem dan vooral contact met ons op om de mogelijkheden te bespreken. Ook als jouw kind net te goed scoort om in aanmerking te komen voor vergoed dyslexieonderzoek vanuit de gemeente, kan het natuurlijk goed zijn dat hij/zij wel kampt met dyslexieproblemen. We gaan graag met jullie in gesprek om te kijken wat we hierin voor jullie kunnen betekenen.